Ruch dla struktury i spoczynek w strukturze czyli co właściwie ustawiamy praktykując asany w metodzie B.K.S. Iyengara – Białystok 26/7 października 2019

Nieprzerwane przeobrażanie i formowanie się ludzkiego ciała, umysłu i życia są w tradycji i tekstach jogi źródłem wszelkiego poznania
i jedynym jego przedmiotem. Poprzez nic innego, jak poprzez dostępne bezpośredniemu doświadczeniu ciało, możemy poznać plastyczną, nieprzerwanie się formującą naturę rzeczywistości. To, czego nie zdołamy zobaczyć, usłyszeć lub jakkolwiek poczuć pozostaje niedostępne naszej świadomości – zarówno w treściach, jakie świadomość projektuje, jak i w sposobach przetwarzania przez nią treści pochodzących
z zewnątrz.

Stąd wiedza przekazywana przez nauczycieli zachęca każdego praktykującego do poszukiwania „właściwej pozycji”, uwzględniając przy tym
i zachęcając do studiowania przeciwności, jakie pojawiają się na tej drodze, oporów i niekorzystnych, a utrwalonych w matrycy świadomości ustawień,  które w drodze samo uzdrawiania potrzebujemy ujawniać.

W metodzie praktyki B.K.S. Iyengara utożsamiamy pojęcie „ustawienia” ze stałą pracą nad precyzją ruchu w danych częściach ciała
i integracją między poszczególnymi wymiarami odczuwania i postrzegania w wykonywanych āsanach. Całe ciało bierze udział w wysiłku formowania i re-formowania. Owocem jego kompleksowego zaangażowania jest samowiedza. I choć jej pojawienie się i rozwój wiążą się
z niemałą dozą analizy w działaniu, wymagając współpracy woli, umysłu i inteligencji, to natura samowiedzy nie jest intelektualna,
lecz głęboko fizyczna – „trzewiowa”.

Āsana w rozumieniu Iyengara jest twórczym wysiłkiem ustanawiania równowagi i zdrowia. Nigdy odtwórczym. Jeśli tej przewodniej zasady nie mamy na uwadze, lub jeśli w nawykowym działaniu/postrzeganiu/doświadczaniu pozwalamy jej erodować, łatwo nam stracić w pozycji poczucie kierunku/celu i trwać w grze napięć dyktowanych przez oswojone wzorce, najczęściej trzymających inteligencję w pułapce.
Jeśli w praktyce znika intencja formowania i autokorekty, wtedy naturalnie przechodzimy w automatyczny, bezrefleksyjny tryb działania. Ciało/umysł z łatwością odnajdują znane sobie ścieżki i choć bierzemy je za wygodne (znane, bezpieczne), to jest to uczucie nieporównywalne do ożywienia/odprężenia będącego wynikiem pozytywnego „flow”  – o ile uda nam się do niego zaprosić/zmotywować/wprowadzić ciało.

W swoich wypowiedziach i tekstach Iyengar często nawiązywał do metafory garncarza, który używa swoich dłoni do formowania naczynia. Naszymi dłońmi w praktyce jest tapas – zapał/zapomnienie w akcie samokształtowania. Ustawienie, jeśli przeprowadzane właściwie,
nie tylko przyczynia się do upiększenia formy, ale przede wszystkim do pojawienia się wewnętrznego spokoju i wyciszenia.

Āsana  jest ze swojej definicji pozycją dobrostanu, na którą składa się uważne fizyczne formowanie i odpowiednie nastawienie świadomości. Āsana informuje o stanie umysłu, poziomie energii, jak i o stanie ciała w jego najbardziej zewnętrznym fizycznie wymiarze.
Cechami orientującymi nas w āsanie i umożliwiającymi medytacyjny wgląd są w ujęciu Patańjalego stabilność (sthira) i swoboda (suhkha).

————————————–

W najwcześniejszych zapisach Ṛg Vedy, pierwotną zasadą bytu była/jest ṛta. Ta, która łączy wszystko w porządku stworzenia.
Dosłownie ṛta oznacza „prawdę” i pozostaje kluczowym, orientującym pojęciem czasów wedyjskich, wyrażając uniwersalną równowagę wszechświata w jego kosmicznej skali, jak i w mikro kosmicznej skali ciała-umysłu. Jako indywidualne przeznaczenie czy cel duszy manifestuje się pod pojęciem dharmy. Kiedy mowa o harmonizowaniu relacji w rzeczywistości między ludźmi pojawia się pod pojęciem yamy.

Dla lepszego uzgodnienia znaczenia zasady ṛta z naszym rozumieniem, pomocnym jest jej zestawienie z zasadą satyi.

Gdzie nie ma Satyi, panuje niewiedza. Gdzie nie obowiązuje Ṛta, panuje arogancja.
Gdzie znaczeniem Satyi jest miłość, znaczeniem Ṛta jest mądrość.
Tam, gdzie Satya jest wizją, tam Ṛta jest percepcją.
Tam, gdzie Satya jest słońcem, tam Ṛta jest stanem nieba.
Gdzie Satya jest rokiem, tam Ṛta następstwem pór roku.
Satya jest sylabą, Ṛta jest dźwiękiem.
Satya jest wersem,  Ṛta jest metrum.

Uzgadnianie swojego działania z tą pierwotną zasadą zapewnia porządek i zdrowie, podczas gdy ustawienie się wbrew niej (w jej niepoznawaniu, nierozumieniu) jest przyczyną nie-porządku (dis-order), nie-równowagi (dis-harmony) i nie-pokoju (dis-ease, choroby).

Odwołujący się do ośmiostopniowej ścieżki system B.K.S. Iyengara bazuje na tej zasadzie, w praktyce āsany uwzględniając wszystkie aspekty osobowego funkcjonowania – fizyczny, psychiczny, relacyjny i duchowy i widząc w działaniu i poznawaniu wyraz jednego continuum.